نشست تخصصی «پیامدهای تغییرات اقلیمی و مدیریت تاب‌آوری سکونتگاه‌های روستایی» در روز چهارشنبه 18 بهمن 1402 توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده سوانح طبیعی، چهل‌وهشتمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی در حوزه مدیریت بحران با موضوع «اپیامدهای تغییرات اقلیمی و مدیریت تاب‌آوری سکونتگاه‌های روستایی» در روز چهارشنبه 18 بهمن 1402 توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی برگزار شد.
این نشست با سخنرانی محمد امین خراسانی عضو هیئت علمی گروه جغرافیای انسانی دانشگاه تهران، علی احمدآبادی عضو هیات علمی گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه خوارزمی، احد وظیفه رئیس مرکز اقلیم، مدیریت بحران و خشکسالی سازمان هواشناسی برگزار گردید.
محمد امین خراسانی عضو هیئت علمی گروه جغرافیای انسانی دانشگاه تهران بیان کرد: سازگاری با تغییرات اقلیمی یک فرایند پیچیده و چندوجهی برای سازگاری با تأثیرات مداوم و مورد انتظار تغییرات آب و هوایی است. این تغییرات در سطوح مختلف، از رفتارهای فردی تا تحولات اجتماعی در مقیاس بزرگ را در بر می‌گیرد. درک سازگاری به عنوان یک فرآیند تغییر، برای توسعه استراتژی‌های مؤثر و تضمین اجرای موفقیت‌آمیز بسیار مهم است.
ایشان در ادامه به موضوع سازگاری و تغییرات در سیاست توسعه روستایی اشاره داشت و گفت: جوامع روستایی با کشاورزی پیوند خورده است و پیوند کشاورزی و روستا همواره با مخاطرات همراه است و این امر به علت تغییرات اقلیمی صورت می‌پذیرد.
ایشان به شروط سازگاری موفق در نواحی روستایی اشاره داشت و بیان نمود که لازمه سازگاری در نواحی روستایی، شناسایی چالش‌ها، بررسی ظرفیت‌ها و تصمیم‌گیری واحد مبتنی بر عوامل اقتصادی و اجتماعی است.
موضع انسان‌ها در برابر سازگاری بر سه شیوه دیرپذیران، پیشگامان و جستجوگران مبتنی است و باید برای سازگاری به تغییر سیاست‌ها در نواحی روستایی و اصلاح رویه‌ها پرداخت.
علی احمدآبادی عضو هیات علمی گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه خوارزمی، در ابتدا با نگاهی آماری به وقوع سیلاب در ایران و جهان طی سی سال گذشته پرداخت و بیان نمود که سیل همواره در نقاط مختلف رخ داده است اما سوال اساسی این است چرا سیلاب‌ها همواره با تلفات جانی و خسارات مختلف رخ می‌دهد. ایشان نبود سیاست‌های واحد و بی توجهی به تغییرات اقلیمی و عدم درک درست از بحران را از مهمترین دلایل وقوع سیل و تحمیل خسارات دانست و بر اصول مدیریت جامع سیل به عنوان رویکردی جدید تاکید نمود و مشارکت کلیه ذی‌نفعان و ذی‌مدخلان در تصمیم‌گیری‌ها، اتخاذ رویکرد حوضه‌ای استفاده از روش‌هایی غیرسازه‌ای به عنوان مکمل روش‌های سازه‌ای، استفاده از مفهوم ریسک به جای مفهوم مخاطره، توجه جدی به کاهش آسیب‌پذیری و افزایش تاب‌آوری را از مهمترین راهبردهای مدیریت سیلاب دانست.
احد وظیفه رئیس مرکز اقلیم، مدیریت بحران و خشکسالی سازمان هواشناسی سخنرانی خود را با موضوع تغییر اقلیم وپیامدهای آن آغاز نمود و با نگاهی آماری به وضعیت تغییرات اقلیمی در جهان، بیان نمود که بروز خشکسالی‌های فراوان باعث شکل‌گیری حوادث مختلف شده است. ایشان در ادامه با نگاهی آماری به وضعیت تغییرات اقلیم و وقوع بارش‌های حدی در ایران و جهان اشاره نمود وگفت: نفوذ جریان‌های مرطوب سطحی شمال اقیانوس هند به فلات ایران موجب سیل‌های بی‌سابقه تابستانی در جنوب شرق، تا نواحی مرکزی ایران شامل فارس و تهران شد.
همچنین نیمه شمالی و شرقی کشور با خشکسالی کم سابقه چهارمین سال پی در پی دوره خشکی را سپری می‌کند.
وی افزود: مواجهه جوامع محلی با تغییر اقلیم و تاثیر آن از نظر آب و غذا، بهداشت و سلامت، انرژی و اکوسیستم‌ها، منجر به مهاجرت به شهر و آسیب‌پذیری بیشتر منطقه‌ای می‌شود و همچنین افزایش سرعت شهرنشینی، مواجهه با سوانح و آسیب‌پذیری را افزایش داده و شکاف‌های قابل توجه در ظرفیت‌های محلی و در استراتژی‌های کاهش ریسک فراگیر و یکپارچه و دسترسی به داده‌ها و منابع مالی وجود دارد که باعث تشدید پیامدهای تغییرات اقلیمی می شود.