اسماعیل نجار رئیس وقت سازمان مدیریت بحران کشور با تأکید بر این‌که این زمین لرزه محدوده گسترده‌ای را در بر گرفته بود، ادامه داد: 1930 روستا، هفت شهرستان و هشت شهر درگیر این زمین لرزه شدند. همه مراکز بیمارستانی و درمانی محدوده تقریبا از رده خارج و امکان رسیدگی به بیماران و مجروحان در آنها وجود نداشت حتی بیمارانی هم که در آنها بستری بودند باید به مراکز درمانی دیگری منتقل می‌شدند.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده سوانح طبیعی، بیست‌وپنجمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی در حوزه مدیریت بحران با موضوع «بازخوانی بازسازی پس از زلزله سال 1396 کرمانشاه» به همراه رونمایی کتاب «مستندسازی بازسازی مناطق خسارت‌دیده از زلزله آبان‌ماه 1396 استان کرمانشاه» توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت بلایای طبیعی با حضور حدود 350 نفر از مسئولان، اساتید و علاقمندان به این حوزه به صورت برخط برگزار شد.
در این نشست، اسماعیل نجار رئیس وقت سازمان مدیریت بحران کشور اظهارکرد: برای روح جان‌باختگان آرزوی آرامش دارم و امیدوارم مجروحان این حادثه در سلامت کامل باشند. شامگاه 21 آبان‌ماه پنج سال قبل شب سختی برای همه ما بود، در این شب زمین لرزه کرمانشاه رخ داد، به محض وقوع حادثه جلسه فوری برگزار شد و طی تماس‌هایی که با مسئولان محلی برقرار کردیم، ابعاد حادثه برای ما مشخص شد و متوجه شدیم که ابعاد گسترده بوده و نیاز به اقدامات فوری و ملی وجود دارد. در همین راستا نیز ضمن انجام هماهنگی‌های لازم به محل حادثه عازم شدیم و آنچه که امکان داشت را در منطقه بسیج کردیم.
نجار با اشاره به پس لرزه‌هایی که مرتباً محدوده وقوع زمین لرزه را تحت تأثیر قرار می‌داد، گفت: زلزله 7.3 ریشتری کرمانشاه چند ویژگی داشت که اولین ویژگی آن بزرگای این زمین لرزه بود، این بزرگا در دو دهه گذشته کشور تقریبا بی‌سابقه بوده است. نکته دیگر که حائز اهمیت بود، این بود که ما قریب به 9 ساعت اولیه پس از وقوع حادثه را در تاریکی مطلق گذراندیم و 9 ساعت از عملیات امداد و نجات در تاریکی انجام گرفت و تا ساعت هفت صبح امکان پرواز بالگردها وجود نداشت.
وی با تأکید بر این‌که این زمین لرزه محدوده گسترده‌ای را در بر گرفته بود، ادامه داد: 1930 روستا، هفت شهرستان و هشت شهر درگیر این زمین لرزه شدند. همه مراکز بیمارستانی و درمانی محدوده تقریبا از رده خارج و امکان رسیدگی به بیماران و مجروحان در آنها وجود نداشت حتی بیمارانی هم که در آنها بستری بودند باید به مراکز درمانی دیگری منتقل می‌شدند.
وی با بیان این‌که انتقال بیماران به سایر شهرها و استان‌ها اقدامی اساسی بود که با همکاری سازمان‌ها انجام شد، گفت: صبح روز حادثه عملیات فتح‌المبین برای من تداعی شد.
نجار ادامه داد: با احساس مسئولیت مردم ایران در راستای نوع‌دوستی و کمک‌رسانی در این زلزله حماسه آفریده شد اما بسیاری علاقه‌مند بودند که خودشان مستقیما به مردم خدمت‌رسانی کنند و امکانات را در اختیار آنها قرار دهند. در این شرایط این سوال مطرح می‌شود که آیا واقعا این نوع از ارائه کمک‌های فرد به فرد نیاز هست یا نیست. گاهی به دلیل انتقال کمک‌ها از سوی خود مردم و حضور آنها در منطقه ترافیک‌های سنگینی ایجاد می‌شد که حتی خودروهای امدادرسان هم معطل می‌شدند. این یکی از مشکلاتی بود که ما با آن روبه‌رو بودیم. در مجموع به نظر من بهتر است که در این شرایط به توصیه‌هایی که از سوی سازمان‌های متولی ارائه می‌شود و به نیازهای اعلام شده توجه کنیم.
نجار اظهار کرد: افرادی که برای امدادرسانی به محل حوادث مراجعه می‌کنند باید از دانش لازم برخوردار بوده و آموزش دیده باشند. همچنین باید توسط مسئولان برای حضور آنها در محل اعلام نیاز شود. اگر خدایی نکرده کسی که به محل آمده به دلیل آموزشی که ندیده دچار حادثه شود آسیب مضاعف ایجاد می‌کند.
نجار با اشاره به بحث بازسازی مناطق زلزله زده گفت: بازسازی صورت گرفته کار بسیار عظیمی بود. میانگین ساختمان‌ها پیش از زمین لرزه 1.1 بود اما پس از بازسازی به 3.9 ارتفاع و طبقه رسید. جدا از این‌که این افزایش نیاز بود یا نبود. در هرحال پس از وقوع یک حادثه نمی‌توان انتظار داشت که ظرف مدت زمان کوتاهی همه چیز مثل قبل شود طبیعی است که امدادرسانی، رسیدگی و بحث بازسازی تا مدت زمانی پس از وقوع حادثه مورد نیاز است و ادامه خواهد داشت.
رئیس وقت سازمان مدیریت بحران کشور در خصوص ارائه کمک‌های مردمی به زلزله زدگان اظهار کرد: خواهش ما در حوادث این است که تمام افرادی که قصد کمک دارند با هماهنگی متولیان این اقدامات را انجام دهند. متاسفانه در بحث توزیع کمک‌ها اعتماد وجود نداشت و هر کسی برای خودش کمک‌های مردمی توزیع کرد که بخشی از این ناشی از ناهماهنگی بخش خصوصی بود اما یکی از موضوعات مهم پس از وقوع حادثه، هدایت است که باید در بسیاری از عرصه‌ها مورد توجه قرار گیرد. مثلا در بحث بازسازی نیز هدایت اهمیت ویژه‌ای دارد. برخی برای ساخت خانه برای زلزله‌زدگان اقدام می‌کنند در صورتی که نیاز نیست و می‌توان ظرفیت و توان آن را به ساخت مدرسه انتقال داد.
نجار در پایان اظهارکرد: اقدام رسانه‌ها نیز پس از وقوع بحران محل بحث است. در این مواقع باید به مسائلی که از سوی رسانه‌ها مطرح می‌شود هم توجه کرد که زمان و مکان صحیح دیده شود.