حناچی: شعار بازسازی بم، «هویت، مشارکت و پایداری» بود

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده سوانح طبیعی، به مناسبت نوزدهمین سالروز زلزله بم و روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی، بیست‌وهفتمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی در حوزه مدیریت بحران با موضوع «بازخوانی مدیریت بحران زلزله سال 1382 بم» به همراه رونمایی کتاب «تاریخ شفاهی مدیریت بحران پس از زلزله سال 1382 بم» توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت بلایای طبیعی با حضور حدود 350 نفر از مسئولان، اساتید و علاقمندان به این حوزه به صورت برخط برگزار شد.

پیروز حناچی استاد دانشگاه تهران و معاون وقت شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی در ابتدا با اشاره به این که زلزله بم از زلزله‌های مهم شهری در ایران بوده، به تشریح درس‌‌آموخته‌های زلزله کوبه ژاپن، زلزله‌ شهری مهم معاصر و نقطه عطف تاریخ زلزله‌های ژاپن پرداخت. 

به گفته ایشان زلزله "کوبه" از مرگبارترین زمین لرزه‌ها در این کشور بود که بیش از شش هزار کشته بر جای گذاشت و دومین بندر بزرگ این کشور به کلی نابود شد، بزرگراه‌های این کشور از هم گسست، بسیاری از ساختمان‌ها فرو ریخت و پل‌های زیادی منهدم شد، شوک بزرگی در کشور ایجاد کرد. در این زلزله، در اثر بسته شدن مسیر، امکان امدادرسانی دچار اختلال شده و صد میلیارد دلار برآورد خسارات زلزله بوده است.

حناچی افزود: این زلزله با وجود تمامی هزینه‌های مالی و انسانی‌اش، کاستی‌های موجود در یک ساختار شهری امروزی در برابر زمین‌لرزه را به خوبی آشکار کرد؛ به همین دلیل کارشناسان زلزله از این رویداد به عنوان یک مدل حقیقی و ارزشمند مطالعاتی در زمینه شناخت زمین‌لرزه و آثار تخریبی آن در جوامع شهری و صنعتی امروزی استفاده کردند.

ایشان در ادامه تجربه‌های علمی بدست آمده از زمین‌لرزه کوبه را برشمرد:

- ضرورت افزایش سطح استانداردهای ایمنی در ساختمان‌ها و زیرساخت‌های شهری حتی در مناطقی که احتمال زمین‌لرزه در آن‌ها کمتر است؛

- سطح آسیب‌پذیری بالاتر ساختمان‌های قدیمی در مقایسه با ساختمان‌های جدید در زمان بروز زمین‌لرزه؛

- تقویت و ایمن‌سازی شبکه‌های حیاتی شهری مانند خطوط ارتباطاتی، شبکه‌های برق، آب و گاز در شهرهای بزرگ؛

- مشکل کمک‌رسانی به ساختمان‌های بلندمرتبه آسیب‌دیده؛

- ضرورت افزایش سطح هماهنگی میان نیروهای کمکی و دستگاه‌های شهری؛

- توجه علمی و سازمان‌یافته به ناهنجاری‌های اجتماعی و مشکلات روانی؛

- استفاده از مصالح سبک و در عین حال مقاوم در ساختمان‌سازی و افزایش سطح آموزش عمومی.

حناچی سپس به پروژه جایکا در تهران که از دستاوردهای زلزله کوبه استفاده شد، اشاره کرد و تجربه بازسازی در بم با شعار «هویت، مشارکت و پایداری» را تشریح نمود و خاطرنشان ساخت: در موضوع هویت، روزهای اولیه که زمزمه‌های جابجایی مطرح شد، دبیرخانه شورای عالی مخالفت کرد و تجربه‌های لار و طبس تکرار نشد. در موضوع مشارکت، طراحی واحدهای مسکونی با مشارکت و نظرسنجی از مردم صورت گرفت؛ اما متاسفانه در ادامه و پس از مرحله طراحی، به دلیل فشار مضاعف برای سرعت بالا، مقاومت نظام مهندسی صرفاً در موضوع پایداری و تعویض دولت در سال 1384 این مهم به‌خوبی ادامه نیافت.

ایشان در نهایت یکی دیگر از تجارب بم را وجود فرودگاه بم عنوان کرد که امکان کمک‌رسانی را فراهم کرده بود و در بازسازی نیز نقش مؤثری را ایفا نمود.