علی بیت‌اللهی شرایط ساختگاهی و کیفیت پایین بتن را از علل عمده آسیب در اثر زلزله سال 1396 استان کرمانشاه دانست.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده سوانح طبیعی، همزمان با سومین سالروز وقوع زلزله سرپل‌ذهاب، ششمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی در حوزه مدیریت بحران با موضوع «بازخوانی زلزله 21 آبان 1396 سرپل‌ذهاب - کرمانشاه» به همت پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت بلایای طبیعی برگزار شد.
در این نشست، علی بیت‌اللهی عضو هیأت علمی و مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در مورد «لرزه‌خیزی گستره مهلرزه‌ای زلزله 21 آبان 1396 سرپل‌ذهاب» به ایراد سخنرانی پرداخت. ایشان در ابتدا ضمن گرامیداشت یاد قربانیان این سانحه، به شرح کلیاتی از وضعیت لرزه‌خیزی منطقه پرداخت و گفت: منظور از گستره مهلرزه‌ای، گستره‌ای است که شدت زلزله به شکل محسوسی در آن احساس می شود، مستطیل قائمی که به عرض 200 کیلومتر از غرب به شرق و 300 کیلومتر از جنوب به شمال را دربرمی‌گیرد.
بیت‌اللهی به شرح اطلاعات کلی مهلرزه‌ای پرداخت و نسبت واحدهای اسکلت‌دار به واحدهای فاقد اسکلت در نقاط شهری استان کرمانشاه را 1.1 و در نقاط روستایی 0.25 بیان کرد. ایشان سپس زلزله‌های تاریخی در ناحیه را برشمرد و گفت: تنش و چین‌خوردگی در ناحیه باعث شده گسل‌هایی ایجاد شود که عمدتاً از نوع راندگی هستند. این شکستگی موجب جابجایی در لایه‌هایی شده که اغلب در سطح زمین نشان داده نمی‌شود.
مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی لرزه زمین ساخت منطقه را مورد بررسی قرار داد و افزود: منطقه مورد مطالعه در ایالت لرزه زمین‌ساختی زاگرس واقع شده است، زاگرس از نظر لرزه‌خیزی بسیار فعال و زلزله‌خیزترین منطقه ایران است. ایشان در ادامه وضعیت لرزه‌خیزی منطقه را در تصاویر و نقشه‌ها مورد تحلیل قرار داد و اذعان داشت: محدوده‌‌ای که زمین‌لرزه 7.3 ریشتری ازگله در آن رخ داد، از نظر نقشه پهنه‌بندی زلزله در زون با خطر بالا قرار گرفته است.
ایشان در ادامه شدتی که در اثر این زمین‌لرزه در رومرکز احساس شد را نزدیک به 10 اعلام کرد و ادامه داد: با توجه به بررسی‌های انجام‌شده، 40 دقیقه قبل از زلزله 7.3 ریشتری، پیش‌لرزه‌ای با شدت 4.4 احساس شده بود. در یک بازه 15 ساله، به ازای هر سه سال تغییرات رخداد زلزله‌های بالای 2.5 ریشتر مورد بررسی قرار گرفته است؛ از 12 نوامبر سال 2005 میلادی تا 12 نوامبر سال 2008 حدود 138 زلزله در این بازه روی داده است که بیشینه آن 4.9 ریشتر بوده است. در بازه زمانی سال 2008 تا 2011 تعداد زلزله‌ها به 226 می‌رسد و بیشینه بزرگی آن 4.7 است. در بازه زمانی 2011 تا 2014 نیز افزایش نسبی رخداد زمین‌لرزه‌ها در جنوب سومار و حوالی ایلام مشاهده می‌شود که حدود 450 رخداد را شامل می‌شود و بیشینه بزرگی آن 5.7 است. از سال 2017 تاکنون، تعداد زلزله‌ها به 3318 رسیده و اغلب این زمین‌لرزه‌ها، پس‌لرزه‌های زلزله سال 1396 محسوب می‌شود.
بیت‌اللهی در پایان ابعاد مختلف این حادثه را مورد بررسی و تحلیل قرار داد و اذعان داشت: در ساعت اولیه مدیریت بحران با مقداری بی‌نظمی همراه بود، اما با گذشت زمان، این حادثه به خوبی مدیریت شد. وی ضمن اشاره به وجود خاک نرم در برخی نقاط محدوده سانحه‌دیده، اهمیت ایستگاه‌های شتاب‌نگاری و کیفیت پایین بتن در منطقه را به عنوان نکات قابل تأمل زلزله کرمانشاه برشمرد و پیشنهاداتی در این زمینه شامل انجام مطالعات تدقیق گسل‌ها، ارتقای شبکه‌های لرزه‌نگاری و شتاب‌نگاری استان، نظارت بر کیفیت بتن، ارزیابی تأسیسات بیمارستانی و برنامه‌ریزی شرایط ساختگاهی و تعیین نوع خاک و مطالعات ریزپهنه‌بندی لرزه‌ای برای شهرهای استان ارائه نمود.