فیروز قاسم زاده مدیر کل اطلاعات و داده‌های آب کشور با اشاره به این که بارش کشور در سنوات گذشته حدود 14 درصد کاهش و تبخیر حدود 21 درصد افزایش داشته، عنوان کرد که آب در دسترس ما محدودتر شده است. همچنین با مقایسه میانگین بلند مدت 30 سال و 15 سال اخیر بارش کشور طی فصول مختلف بیان نمود که در فصل زمستان، بارش‌ها به شدت کاهش یافته و بارش‌ها عموما از شکل برف به باران مبدل گردیده است.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده سوانح طبیعی، سی‌وچهارمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی در حوزه مدیریت بحران از سری نشست‌های ویژه تغییر اقلیم با موضوع «تغییر اقلیم، منابع آب و بهره‌برداری پایدار» توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت سوانح طبیعی و با حضور بیش از 500 نفر از مسئولان، اساتید و علاقه‌مندان به این حوزه به‌صورت برخط در پژوهشکده برگزار شد.
فیروز قاسم زاده مدیر کل اطلاعات و داده‌های آب کشور در این نشست به ارائه بحث پیرامون ظرفیت‌های آبی کشور بر اساس مولفه‌های اقلیمی پرداخت.
ایشان با تاکید بر این که منابع آبی تمام کشورهای دنیا چه در منابع آب‌های سطحی و چه زیرزمینی از تغییرات اقلیمی متاثر می‌شود، به نمودار تغییرات اقلیم در روند زمان و پیامدهای افزایش گرما بویژه در تامین آب و برق کشور اشاره نمود , خاطرنشان کرد: وضعیت بارش کشور در طول سال و در مناطق مختلف متفاوت است و ضرورت دارد که اقدامات و برنامه‌های اجرایی منجر به تعادل بین منابع و مصارف گردد. حجم آب تولید شده در کشور 100 میلیارد متر مکعب است که 66 میلیارد مترمکعب از آن تصفیه شده و جایگزین نمی‌شود.
قاسم زاده افزود: همچنین میانگین‌های 53، 43، 33، 23 و 13 ساله نشان می‌دهد که افزایش دما در هر ده سال یک درجه بوده و به ازای هر یک درجه افزایش دما در کشور 30 میلیارد متر مکعب آب از دسترس خارج شده است، درنتیجه کشور ما به شدت به افزایش دما حساس می‌باشد.
ایشان با اشاره به این که بارش کشور در سنوات گذشته حدود 14 درصد کاهش و تبخیر حدود 21 درصد افزایش داشته، عنوان کرد که آب در دسترس ما محدودتر شده است. همچنین با مقایسه میانگین بلند مدت 30 سال و 15 سال اخیر بارش کشور طی فصول مختلف بیان نمود که در فصل زمستان، بارش‌ها به شدت کاهش یافته و بارش‌ها عموما از شکل برف به باران مبدل گردیده است.
وی افزود: روند مصرف کشور که 87 درصد در بخش کشاورزی، 10 درصد در بخش شرب و 3 درصد در بخش صنعت است تا سال 1390 افزایشی بوده و به دلیل کاهش منابع آب این روند تا سال 1399 کاهشی بوده است.
قاسم زاده تصریح کرد: سرانه آب تجدیدپذیر براساس آمار چنانچه کمتر از 1700 مترمکعب باشد، منطقه وارد تنش آبی شده و با سرانه کمتر از 1000 متر مکعب، منطقه وارد کمبود و بحران آب می‌شود و ما از سال 1385 به بعد وارد تنش آبی شدیم و با افزایش جمعیت و محدودیت آب تجدیدپذیر در آینده‌ای نزدیک وارد بحران جدی خواهیم شد.
مدیر کل اطلاعات و داده‌های آب کشور در ادامه تشریح کرد که با توجه به شاخص سازمان ملل، برداشت آب در هر منطقه نباید بیش از 40 درصد منابع آب آن منطقه باشد و در غیر این صورت، با توسعه ناپایدار مواجهیم که متاسفانه شرایط در کشور ما نیز چنین است.
قاسم زاده با اشاره به این که 84 درصد مساحت کشور را مناطق خشک و نیمه خشک پوشش می‌دهد و نیمی از جمعیت در این مناطق سکونت دارند، خاطر نشان کرد که محدودیت آب برای ما یک موضوع جدی است و 421 محدوده از 609 محدوده دشت مطالعاتی کشور در منطقه ممنوعه و ممنوعه بحرانی و از نظر وضعیت آبخوان، عمده آبخوان‌های 17 استان کشور در محدوده تنش زیاد و خیلی زیاد هستند.
ایشان در ادامه تغییرات درازمدت تراز سطح آب دریاچه ارومیه، وضعیت افت تراز آبخوان های کشور، مناطق یخچالی شناسایی شده، کدورت آب چشمه کارستی کوهرنگ به عنوان تامین کننده آب شرب و بهداشت شهرکرد در پی بارندگی تابستانه، درصد تغییرات بارش نسبت به نرمال و آمار ورودی و خروجی سدهای مخزنی کشور منتهی به سال آبی 1402-1401 را ارائه داد و در پایان عنوان کرد در شرایط افت سطح آب زیرزمینی، بخش جامد آبخوان پایداری خود را از دست می‌دهد و موجب فشردگی ذرات و از بین رفتن فضاهای بین ذره ای به خصوص در خاک های رسی و فرونشست می گردد.