به گفته سعید بختیاری، دلایل گسترش حریق در پلاسکو عدم وجود سیستم مدیریت ایمنی حریق، مشکلات در سیستمهای تاسیسات گرمایش و سرمایش، بار حریق بسیار بالا ناشی از وجود 580 مغازه و کارگاه پوشاک، اشکالات طراحی پلکان و عدم طراحی راه خروج اصولی، ارتباط کامل بین فضاها از طریق سقفهای کاذب و پلکان، عدم وجود هر گونه فضابندی و جداسازی اصولی مقاوم در برابر آتش، عدم وجود شبکه بارنده خودکار (اسپرینکلر)، مشکلات فنی لولههای قائم آتشنشانی و عدم تعمیر و نگهداری صحیح از آنها، وجود تعداد زیادی کپسولهای گاز پیکنیکی در ساختمان بود.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده سوانح طبیعی، نوزدهمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی در حوزه مدیریت بحران به مناسبت پنجمین سالروز حادثه پلاسکو با عنوان «بازخوانی حادثه آتشسوزی ساختمان پلاسکو» به همت پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت بلایای طبیعی در روز چهارشنبه مورخ 29 دیماه 1400 از ساعت 14:00 الی 15:30 با حضور بالغ بر 250 نفر از مسئولان، اساتید و علاقمندان به این حوزه برگزار شد.
در بخش دوم این نشست که به صورت بر خط برگزار گردید، سعید بختیاری رئیس بخش مهندسی آتش مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در ارائه خود به «معرفی دستورالعمل ارزیابی و بهسازی حریق ساختمانهای موجود (با نگرشی به حادثه پلاسکو)» پرداخت.
بختیاری در ابتدا ویژگیهای برج پلاسکو مانند سال ساخت، ابعاد، ارتفاع و تعداد واحدهای تجاری را برشمرد و خاطرنشان کرد کاربری ساختمان اغلب متعلق به صنف پوشاک بوده و در طبقه منفی یک صنف ماهیفروشی قرار داشته و بالاترین طبقه نیز ابتدا دارای کاربری رستوران و سلف سرویس بوده ولی بعدا به صنف پوشاک تغییر کاربری داده است.
از نظر ایشان دلایل گسترش حریق در پلاسکو عدم وجود سیستم مدیریت ایمنی حریق، مشکلات در سیستمهای تاسیسات گرمایش و سرمایش، بار حریق بسیار بالا ناشی از وجود 580 مغازه و کارگاه پوشاک، اشکالات طراحی پلکان و عدم طراحی راه خروج اصولی، ارتباط کامل بین فضاها از طریق سقفهای کاذب و پلکان، عدم وجود هر گونه فضابندی و جداسازی اصولی مقاوم در برابر آتش، عدم وجود شبکه بارنده خودکار (اسپرینکلر)، مشکلات فنی لولههای قائم آتشنشانی و عدم تعمیر و نگهداری صحیح از آنها، وجود تعداد زیادی کپسولهای گاز پیکنیکی در ساختمان بود.
در ادامه نشست، بختیاری بر تدوین مقررات ایمنی در برابر آتش برای ساختمانهای موجود، ارزیابی و کاهش خطرپذیری حریق در ساختمانهای مهم، بازنگری و اجرایی کردن مبحث 22، ارائه آموزشهای تخصصی لازم برای شرکتها و نظام مهندسی و بازنگری قانون مدیریت بحران تأکید کرد و اقدامات انجام شده از جمله ابلاغ ویرایش سوم مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، توسعه سریع در حوزه محصولات و فناوری های محافظت در برابر آتش دارای گواهینامه فنی، تدوین چندین آییننامه پشتیبان برای مبحث سوم، تدوین مقررات ارزیابی و بهسازی ساختمانهای موجود از نظر حریق و زلزله را تحسین نمود، سپس از دامنه کاربرد دستورالعملهای مبحث سوم که شامل تغییرات و تعمیرات و بهسازی ساختمانهای موجود است سخن گفت و بیان کرد خود تعمیرات و تغییرات در سه سطح یک تا سه برحسب درصد طبقهبندی میشود و سطح یک شامل تعویض یا پوشاندن مصالح، عناصر، تجهیزات و ماندافزارهای (مبلمان ثابت) موجود با استفاده از مصالح، عناصر، تجهیزات و ماندافزارهای جدید و سطح دو شامل پیکرهبندی مجدد در فضا، اضافه نمودن یا برداشتن درها و پنجرهها یا نصب هر گونه تجهیزات اضافی جدید و سطح سه بیش از 50 درصد مساحت سطح کلی ساختمان را در بر میگیرد.
از دید ایشان مراحل ارزیابی خطرپذیری ساختمان به ترتیب عبارتند از شناسایی و کسب اطلاعات ساختمان، شناسایی خطرات حریق و راههای حذف یا کنترل آنها، ارزیابی تدابیر محافظت در برابر آتش و امتیازدهی، ارزیابی مدیریت ایمنی حریق، ارزیابی کیفی احتمال خطر حریق و پیامدهای ناشی از آن به صورت مستقل، تعیین سطح ایمنی در ساختمان، ارائه برنامه عملیاتی، ارزیابی مجدد، تائید و گواهینامه ایمنی حریق ساختمان، دستورالعمل مدیریت ایمنی حریق و تعمیر و نگهداری، بازبینی سالیانه.
به گفته سعید بختیاری، احتمال حریق میتواند کم، متوسط و زیاد باشد، دو شاخص امتیازدهی تدابیر محافظت در برابر آتش و ایمنی راه های خروج است، اصول امتیازدهی براساس درجه اهمیت ساختمان است، عواقب و آسیبهای احتمالی ممکن است اندک، متوسط یا شدید باشد، برنامه عملیاتی ترکیبی از اقدامات فیزیکی و مدیریتی به صورت فوری، کوتاه مدت و بلند مدت است، دامنه کاربرد ساختمان موجود به این شکل است که ساختمانهایی که قبل از ویرایش 1395مبحث سوم مقررات ملی ساختمان طراحی و ساخته شدهاند، به صورت اختیاری و در صورت مقتضی گواهینامه ایمنی در برابر آتش از نهاد قانونی مسئول صدور گواهینامه فنی ساختمان دریافت میکنند، آن دسته از ساختمانهای عمومی (با توجه به درجه اهمیت ساختمان) که بر اساس بند (ض) قانون مدیریت بحران، یا بخشنامههای دولت، وزارت راه و شهرسازی، شورای شهر یا سایر نهادهای حاکمیتی قانونی، ملزم به بهسازی از نظر ایمنی در برابر آتش هستند، ساختمانهای دولتی که بر اساس قانون یا بخشنامههای دولت موظف به بهسازی از نظر ایمنی در برابر آتش شوند و ساختمانهای شخصی، بر اساس سایر قوانین مانند قانون تملک آپارتمانها، در هر زمانی که بهسازی از نظر ایمنی در برابر آتش بر اساس اسناد قانونی برای آنها الزامی شده باشد.
در پایان این نشست آنلاین، ایشان به موضوع تدوین استانداردهای ملی در زمینه آزمونهای آتش با حفظ یکپارچگی پرداخت.