مهری اکبری: برای کاهش مخاطرات طوفانهای گرد و خاک که اکنون تهران را درنوردیده است، باید دیپلماسی محیط زیست را توسعه و دخل و تصرف در محیط زیست را کاهش دهیم.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده سوانح طبیعی، بیستویکمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی در حوزه مدیریت بحران با عنوان «تحلیل مخاطره گردوخاک و طوفان گردوخاک» در روز دوشنبه دوم خردادماه 1401 توسط پژوهشکده سوانح طبیعی و کرسی یونسکو در مدیریت بلایای طبیعی با حضور نزدیک به 500 نفر از مسئولان، اساتید و علاقمندان به این حوزه به صورت برخط برگزار شد.
در این نشست که به صورت برخط برگزار شد، مهری اکبری دانشیار آب و هوا شناسی دانشگاه خوارزمی به ارائه بحث پیرامون طوفانهای گردوغبار از مقابله تا سازگاری پرداخت.
ایشان در ابتدا لزوم همکاری منطقهای و بینالمللی در این حوزه را یادآور شد و در ادامه به تحقیقات انجام گرفته در زمینه کانون گرد و غبار و مسیر حرکت و مطالعات آشکار سازی اشاره نمود و گفت: بر اساس ارزیابی جهانی 75 درصد علت پدیده گرد و غبار، طبیعی و 25 درصد ناشی از سومدیریت انسانها است. در ادامه ایشان مفهوم سازگاری در برابر مقابله را تبیین کرد و عنوان نمود که براساس تعریف سازمان ملل «سازگاری تطابق سامانه هاى طبیعى یا انسانى در پاسخ به محرکهاى واقعی یا پیشبینى شده اقلیم یا اثرات آنها است، به گونه اى که منجر به تعدیل خسارات یا بهرهمندى از فرصتهاى سودمند گردد».
اکبری بر نقش دولتهای محلی به عنوان اولین پاسخ دهندگان به اثرات تغییر اقلیم تاکید کرد و با بررسی منابع داخلی و خارجی، بر ضرورت تغییر نگرش عمومی تولید و مصرف بیرویه و اهمیت تغذیه و نقش آگاهی افراد به خصوص جوانان و کودکان و زنان در بیابانزایی و خشکسالی و همچنین ضرورت تامین مالی بینالمللی و مردم نهاد تاکید کرد و این گزارش ها را در سه محور 1. سیستمهای پایش، پیش بینی و هشدار، 2. اندازهگیریهای فنی و 3. اقدامات سیاسی، دیپلماسی و زیستمحیطی ارائه داد.
دانشیار دانشگاه خوارزمی با اشاره به آسمان غبار آلود تهران در سال جاری، خاطر نشان کرد: در گذشته استانهایی چون کرمانشاه، ایلام، خوزستان و شهر اهواز درگیر مخاطره طوفانهای گرد و غبار بودند، ولی هم اینک به دلیل تغییر اقلیم شاهد نفوذ این طوفانها در تهران هستیم. این محقق حوزه آب و هواشناسی تاکید کرد: وضعیت در آینده بدتر خواهد شد و خشکسالیها و سیلابهای بدتری را تجربه خواهیم کرد.
وی با اشاره به اجرای مطالعات طوفانهای گردوخاک، اظهار کرد: در بررسیهای انجام شده بیشتر کشورها در قالب پروژه Adaptation Fund Project توانستند از منابع مالی در این زمینه بهره مند شوند، ولی از این فرصت استفاده نشده است و با توجه به اینکه پژوهشکده سوانح طبیعی دارای کرسی مخاطرات است، میتواند از این فرصت برای تحقیقات بیشتر استفاده کند.
اکبری در پایان از چندوجهی بودن رخداد گرد و غبار و تاکید سالهای اخیر مدیریت بر مقابله تا سازگاری و جنبه اقتصادی سیاسی و اجتماعی سازگاری یاد کرد و راهکارهایی مانند لزوم سیستمهای هشدار زودهنگام و اطلاعرسانی، آموزش همگانی و سلامت جسمی و روحی روانی، توانمندی زنان در امور اقتصادی، رویکرد حقوقی زیستمحیطی بینالمللی، تدوین عمل منطقهای، تدوین برنامههای اقدام در سه بازه زمانی کوتاهمدت و میانمدت و بلندمدت، برنامه دانشگاهی نسل چهارم (کارآفرینی) و نسل پنجم (مسئولیت اجتماعی)، بهرهگیری از انرژیهای تجدید پذیر، جلوگیری از دخل و تصرف بیشتر در محیطزیست ارائه داد و اذعان داشت که زمان را نباید از دست داد و فرصتی برای آزمون و خطا وجود ندارد و باید باید از تجارب جهانی بویژه تجارب کشورهای حاشیه خلیج فارس استفاده شود.